Ta strona nosi nazwę „Wątroba i Mózg”. Możesz się zastanawiać, jak te narządy są ze sobą połączone. Chcielibyśmy na tej stronie zwięźle wytłumaczyć, w jaki sposób wątroba wpływa na funkcjonowanie mózgu.
Zdrowa wątroba – zdrowy mózg?
Jak wiemy, wątroba działa jak filtr, który oczyszcza organizm z toksyn. Dopóki wątroba jest zdrowa, mózg jest chroniony przed wpływem szkodliwych substancji. Jeśli zaś wątroba ulegnie uszkodzeniu i nie funkcjonuje prawidłowo, nie jest w stanie filtrować szkodliwych substancji, jak np. amoniak.
Amoniak – toksyna dla mózgu
Kiedy stężenie amoniaku we krwi wzrasta – co określa się mianem hiperamonemii – funkcje mózgu, takie jak pamięć i koncentracja, ulegają zaburzeniu, pogarsza się nastrój, pojawia się zmęczenie i osłabienie. Jeśli jednak stężenie amoniaku zmniejszy się, te problemy znikają i stan człowieka wraca do normy.
Co powoduje, że amoniak dostaje się do mózgu?
W warunkach prawidłowych wątroba zapewnia wydalenie z organizmu substancji toksycznych, takich jak np. amoniak. Jeśli jednak wątroba nie funkcjonuje prawidłowo, substancje toksyczne mogą gromadzić się we krwi i przedostawać się do mózgu.
Skąd się bierze amoniak w wątrobie?
Amoniak wytwarzany jest w jelitach przez bakterie podczas trawienia białek. Amoniak jest produktem ubocznym tego procesu. Z przewodu pokarmowego dostaje się z krwią do wątroby, gdzie przekształcany jest w inną substancję chemiczną – mocznik. Jednak w przypadku pewnych chorób wątroby, które prowadzą do upośledzenia jej funkcji, amoniak nie jest przekształcany do mocznika i następnie wydalany z moczem. Prowadzi to do wzrostu stężenia amoniaku we krwi.
Czy amoniak może przenikać przez barierę krew-mózg?
Zmiana odczynu krwi na bardziej zasadowy (tzw. zasadowica metaboliczna) sprzyja konwersji jonów amonowych (NH4+), czyli cząstek naładowanych, które nie przenikają przez barierę krew-mózg, w niezjonizowany amoniak (NH3), który może przez tę barierę przedostawać się do mózgu i powodować zaburzenia jego funkcjonowania.
Czy amoniak jest toksyczny dla mózgu?
Amoniak jest bardzo toksyczny dla mózgu, a nowe badania tłumaczą dlaczego: wpływa on na zdolność komórek glejowych do usuwania potasu. Osoby z uszkodzoną funkcją wątroby nie są w stanie dostatecznie szybko pozbyć się nadmiaru amoniaku z organizmu, co prowadzi do wzrostu jego stężenia we krwi.
Czy amoniak powoduje encefalopatię wątrobową?
Amoniak jest bardzo toksyczny dla mózgu. Chociaż ogólnie przyjmuje się, że amoniak odgrywa kluczową rolę w encefalopatii wątrobowej, to jednak niektóre osoby z podwyższonym stężeniem amoniaku we krwi nie wykazują objawów encefalopatii wątrobowej. To sugeruje, że również inne czynniki wpływają na wystąpienie tych zaburzeń.
Co się dzieje?
W przypadku uszkodzenia wątroby, detoksykacja organizmu z amoniaku jest upośledzona.
Amoniak gromadzi się we krwi i przedostaje się do mózgu. Dochodzi do obrzęku astrocytów, co powoduje zaburzenia funkcji poznawczych, a w cięższych przypadkach może prowadzić do śpiączki.
Na szczęście istnieją leki, które wspomagają te złożone, ale naturalne procesy przemiany amoniaku do mocznika i uwalniają mózg od toksycznego wpływu amoniaku.
